Θεωρητική Προσέγγιση

 

Η Συστημική Ψυχοθεραπεία βασίστηκε στη γενική θεωρία συστημάτων (Bertalanfy, 1968).  Η Συστημική Θεωρία αναπτύχθηκε αρχικά στο χώρο της μηχανικής και εφαρμόστηκε σε επιστήμες όπως η οικονομία, η βιολογία και η πληροφορική. Όταν η Συστημική Θεωρία εφαρμόστηκε στο χώρο της ψυχοθεραπείας ανέτρεψε τα δεδομένα στον χώρο της ψυχικής υγείας, καθώς ο φακός της προσοχής των ειδικών έφυγε από το «άτομο» και στράφηκε προς το «σύστημα» το οποίο ανήκει το άτομο και την αλληλεπίδραση μεταξύ τους. Βλέποντας έτσι τα ανθρώπινα «προβλήματα» ως μέρος των ανθρώπινων συστημάτων, και όχι ως πρόβλημα ενός ατόμου που ανήκει σε ένα σύστημα. Θεωρητικά, ως σύστημα ορίζεται ένα σύνολο μερών που βρίσκεται σε αλληλεπίδραση και αλληλεξάρτηση. Ανθρώπινο Σύστημα θεωρείται μία οικογένεια, ένα εργασιακό πλαίσιο, μία σχολική μονάδα, μία θεραπευτική ομάδα κ.ο.κ.
 

Η Συστημική ως θεραπευτκή προσέγγιση διερευνά κάθε ανθρώπινο σύστημα ως όλον, μελετώντας την εσωτερική οργάνωση και λειτουργία των ανθρώπινων συστημάτων, δίνοντας έμφαση στις σχέσεις των ανθρώπων που το απαρτίζουν. Σύμφωνα με τη θεωρία κάθε ψυχολογικό «σύμπτωμα» που εμφανίζεται σε έναν άνθρωπο που ανήκει σε ένα σύστημα, αφορά ολόκληρο το σύστημα. Στην ψυχοθεραπεία διερευνώνται οι δυναμικές, οι ρόλοι, τα μοτίβα σχέσης που έχουν αναπτυχθεί, νοηματοδοτούνται τα φαινόμενα που παρουσιάζονται μέσα από τις σχέσεις μεταξύ των μελών, αλλά και οι σχέσεις του κάθε συστήματος με τα υπερ-συστήματα και το περιβάλλον.

Στις συνεδρίες, θεραπευτής και θεραπευόμενος χτίζουν μία σχέση εμπιστοσύνης και αμοιβαίου σεβασμού και μέσα από διαλογική συζήτηση γίνεται διερεύνηση προκειμένου να σχηματιστούν υποθέσεις για τα συμπτώματα και τη λειτουργία τους. Μέσα από τη θεραπευτική διεργασία αναγνωρίζονται οι δυναμικές και τα δυσλειτουργικά μοτίβα του συστήματος στο οποίο ανήκουν και  αναδιαμορφώνονται σε πιο υγιή και λειτουργικά.  Άρα στο επίπεδο της θεραπευτική σχέσης είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε το αίτημα για βοήθεια του ατόμου ή της οικογένειας, σε σχέση με τους ρόλους και τη θέση του καθενός στο συγκεκριμένο σύστημα και στην συγκεκριμένη φάση της εξέλιξης του.